Amerikan Wall Street Journal gazetesi, Türkiye ve Birleşmiş Milletler’in, Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden gönderimini sağlayan muahedeyi kurtarmak için harekete geçtiğini yazdı.
Haberde mutabakata ait “Türkiye ile BM’nin aracılığıyla aylar süren müzakerelerin akabinde temmuz ayında imzalanan tahıl ihracatı muahedesi savaştaki az diplomasi başarılarından biriydi” sözlerine yer verildi.
WSJ’nin bahisle ilgili haberi şöyle:
BM Sözcüsünün aktardığına göre BM Genel Sekreteri Antonio Guterres pazar günü, Rusya’nın bu askıya alma durumunu sonlandırmak için çalışıyordu ve Türkiye Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada da muahedeyi kurtarmak için Rusya ile görüşme halinde olunduğu kaydedildi. Pazar günü Ukrayna’dan ayrılan gemi olmadı lakin Türkiye, Ukrayna ve BM’den yetkililer, 14 geminin pazartesi günü Karadeniz’den geçmesiyle ilgili bir plan üzerinde anlaştı.
“YENİ BİR SIÇRAMA BEKLENİYOR”
Pazartesi günü piyasalar açıldığında tahıl fiyatlarında tekrar bir sıçrama bekleniyor.
Maxigrain’den Elena Neroba, “Rusya tekrar gıdayı bir silah olarak kullanıyor. Chicago ve Paris’teki piyasaların pazartesi günü fırlamasını bekliyorum.” diyor.
Türkiye ile BM’nin aracılığıyla aylar süren müzakerelerin akabinde temmuz ayında imzalanan tahıl ihracatı muahedesi savaştaki az diplomasi başarılarından biriydi.
Anlaşma besin eserleri taşıyan gemilerin Karadeniz’de Odessa’ya geçişi için inançlı bir koridor yarattı ve Ukraynalı, Rus, Türk ve BM yetkililerinin İstanbul’daki uyum merkezindeki rehberliğinde yürütülüyordu. Denetmenlerden oluşan takımlar İstanbul Boğazı’ndan Karadeniz’e girerken ya da çıkarken gemileri denetim ediyordu.
“RUSYA’NIN MEMLEKETLER ARASI YALNIZLIĞI ARTTI”
Siyaset uzmanları, besin tedarikinin Rusya’nın jeopolitik stratejisinde merkez öge haline geldiğini, Kremlin’in buğday üzere emtia ögelerini, Moskova’dan yana olmaları ya da savaşta tarafsız kalmaları konusunda Batılı olmayan ülkelere bir baskı ögesi olarak kullandığını söylüyor. Çin ve Hindistan üzere başka dünya güçleri de Rusya’nın Ukrayna atağıyla ilgili son aylarda telaşlarını lisana getirerek Rusya’nın milletlerarası yalnızlığını artırdı.
Ukrayna’da da Karadeniz limanlarının yeniden abluka altına alınması kararı, Rusya’nın, elektrik, su ve ısınma sistemleri de dahil olmak üzere Ukrayna’nın kilit alt yapısına saldırmak için füze ve insansız hava aracı kullanma stratejisinin şiddetinin artmasına neden oluyor. Ukraynalı yetkililer, atakların emelinin, Rus güçlerin savaşta kayıplar verdiği bir sırada ruhsal olarak nüfusun genelini çökertmek olduğunu söylüyor.
Abluka birebir vakitte, tarım ihracatına bel bağlayan Ukrayna üzerindeki ekonomik baskıları da artırıyor.
Ukraynalı çiftçiler aylardır Rusya’nın bombardımanı ve topraklarını ele geçirmesinin akabinde zorluk çekmekteydi. Savaştaki kesintiler, çiftçilerin bu yıl ekin ve hasat yapabildiği manasına geliyor ve gelecekteki hasata dair de tasalara neden oluyor.
Buğday, arpa ve şekerpancarı eken Kees Huizinga, “Fiyatlar fırlayacak ve beşerler gıdasız kalacak ve Ukraynalı çiftçiler eserlerini satamayacak yani bir gelirleri olmayacak ve bu da gelecekteki hasatı etkileyecek. Yani en başa döndük.” diyor.