Pakistan ve Azerbaycan’dan kritik hamle: Asya’daki işbirliği dengeleri değiştirecek

Pakistan Başbakanı

Şahbaz Şerif

, misyona geldiği Nisan 2022’nin akabinde Azerbaycan’a birinci ziyaretine bugün başlayacak.

Başbakanlık Ofisinden yapılan açıklamada, Şerif’in ziyaretinde bölgesel ve global sorunların ele alınacağı ve güç işbirliğinin görüşüleceği bildirildi.

Şerif’in ziyaretinde ayrıyeten Azerbaycan ile Pakistan ortasında LNG mutabakatı yapılması bekleniyor.

Söz konusu muahedeye dair başşehir İslamabad’da açıklamada bulunan Pakistan Petrolden Sorumlu Güç Bakan Yardımcısı Musadık Mesud Malik, Bakü’nün indirimli fiyattan her ay Pakistan’a bir LNG kargosu tedarik edeceğini açıkladı.

Öte yandan Şerif’in bu seyahati, 7 yıl ortanın akabinde Pakistan’dan Azerbaycan’a başbakan seviyesinde birinci ziyaret olacak.

En son Ekim 2016’da eski Başbakan Navaz Şerif, Azerbaycan’ı ziyaret etmişti.

Pakistan Cumhurbaşkanı Arif Alvi de Ekim 2019’da Azerbaycan’a ziyaret gerçekleştirmişti.

Uzmanlar, Başbakan Şerif’in ziyaretini ve imzalanması beklenen LNG mutabakatının ilgilere tesirini AA muhabirine kıymetlendirdi.

Siyasi analist Murtaza Noor, Pakistan’ın Karabağ ihtilafında Azerbaycan’a verdiği takviyenin iki ülke ortasındaki bağı daha da sağlamlaştırdığını, bölgesel istikrar ve çatışma tahlili konusunda ortak çıkarları güçlendirdiğini lisana getirdi.

Noor, Cammu Keşmir sıkıntısında de Azerbaycan’ın Pakistan’ın yanında yer aldığını anımsatarak “İki ülke memleketler arası forumlarda bir ortada durarak bölgesel zorlukları ele alma ve birbirlerinin legal telaşlarını destekleme konusundaki kararlılıklarını sergiledi.” dedi.

Pakistan’ın Azerbaycan ile yapacağı mutabakatın İslamabad’ın artan güç taleplerini karşılama ve güç krizini çözme gayretlerine katkıda bulunabileceğini tabir eden Noor, “Önemli bir doğal gaz üreticisi olan Azerbaycan, potansiyel olarak Pakistan için emniyetli ve uzun vadeli bir LNG kaynağı sağlayabilir. Bu, Pakistan’ın güç güvenliğini artırmaya yardımcı olabilir.” diye konuştu.

Noor, LNG mutabakatının iki ülke ortasında daha yakın ekonomik bağları teşvik edebileceğini belirterek “Bu, gücün ötesinde teknoloji, tarım ve savunma üzere başka dallarda işbirliği için yollar açabilir. İmzalanacak mutabakat, daha derin ekonomik işbirliği ve güç işbirliğine yönelik olumlu bir adım manasına geliyor.” tabirlerini kullandı.

Rusya’dan ham petrol ve Azerbaycan’dan LNG ithalatı ile Pakistan’ın güç arzını çeşitlendirmek için adımlar attığını lisana getiren Noor, “Pakistan, Rusya’dan ham petrol ve Azerbaycan’dan LNG ithal ederek farklı ülkelerle güç iştiraklerini genişletiyor. Bu çeşitlendirme, Pakistan’ın daha geniş bir güç kaynağı yelpazesine erişmesine müsaade vererek global petrol ve gaz piyasalarındaki dalgalanmalara karşı savunmasızlığını azaltır. Ayrıyeten piyasa şartları ve jeopolitik faktörlere nazaran en uygun maliyetli ve emniyetli seçenekleri seçme esnekliği sağlar.” değerlendirmesinde bulundu.

Noor, genel olarak, Pakistan’ın Rusya’dan ham petrol ve Azerbaycan’dan LNG ithal ederek güç kaynaklarını çeşitlendirme eforlarının, güç güvenliğini güçlendirmeye, ikili bağlantıları genişletmeye ve artan güç gereksinimlerini karşılamaya yönelik stratejik bir yaklaşımı yansıttığını kaydetti.

“Pakistan, Ermenistan’ı tanımayan birkaç ülke arasında”

Birmingham Üniversitesinde araştırmacı Umer Karim ise Azerbaycan’ın eski SSCB’den bağımsızlığını kazanmasının akabinde İslamabad ile Bakü ortasındaki münasebetlerin yakınlığını koruduğunu, Afganistan konusundaki fikir ayrılıkları nedeniyle ikili bağların dalgalandığı öbür Orta Asya devletlerinin tersine Azerbaycan ile alakaların Pakistan’daki sivil ve askeri idareler altında her vakit samimi kaldığını söyledi.

Karim, Türkiye’nin yanı sıra Pakistan’ın da Azerbaycan’ın bir öteki güçlü ve emniyetli müttefiki olduğunu, güç alanında işbirliğinin İslamabad-Bakü bağlarını daha da güçlendireceğini lisana getirerek “Pakistan, Dağlık Karabağ işgali sebebiyle Ermenistan’ı bir devlet olarak tanımayan birkaç ülkeden biri. Bu, iki taraf ortasındaki güçlü bağı gösterir.” dedi.

Karim, Pakistan’ın yeni güç kaynaklarından yararlanmaya çalıştığını ve LNG’nin bu seçeneklerden biri olduğunu söz ederek İslamabad’ın güç siyasetini oluştururken birden çok değişkeni göz önünde bulundurmak zorunda olduğunu söyledi.

Pakistan’ın döviz sorunu yaşadığına işaret eden Karim, İslamabad’ın satıcıların ödeme prosedürleri konusunda daha esnek olduğu mutabakatlar imzalamaya çalıştığını ve Azerbaycan’ın da bu noktada ön plana çıktığını belirtti.

“Azerbaycan, güç konusunda yeterli bir seçenek” vurgusu

Pakistan merkezli niyet kuruluşu Müslüman Enstitüsünün Başkanı Sahipzade Sultan Ahmed Ali de Pakistan’ın 1991’de Azerbaycan’ın bağımsızlığını Türkiye ve Romanya’dan sonra tanıyan üçüncü ülke olduğunu anımsatarak iki devlet ortasındaki diplomatik bağların 1992’de kurulduğunu ve Pakistan birebir vakitte Bakü’de büyükelçilik açan birinci ülkelerden biri olduğunu söyledi.

Ali, iki ülkenin ulusal ve milletlerarası mevzularda birbirini her vakit desteklediğine işaret ederek güç kaynaklarını çeşitlendirmeye çalışan Pakistan için Azerbaycan’ın en âlâ seçeneklerden biri olduğunu kaydetti.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir